Sieć No Border #34 (1/2011)

Sieć No Border służy jako narzędzie dla wszystkich grup i organizacji oddolnych, zajmujących się kwestiami migracji i prawa do azylu i wspólnie z samymi imigrantami walczących o wolność przemieszczania się i wyboru miejsca zamieszkania, przeciwko systemowi represji i kontroli mnożącemu granice pomiędzy krajami i wewnątrz tych krajów. Grupy tworzące sieć nie określają się jako organizacje trzeciego sektora (NGO) ani grupy lobbystyczne – koncentrują się za to na organizowaniu oddolnej aktywności społecznej. Koordynacja w ramach sieci odbywa się poprzez organizację cyklicznych spotkań i internetową listę mailingową.

Powstała na bazie ruchów na rzecz praw imigrantów w różnych krajach Europy w momencie, gdy sami „nielegalni” imigranci zaczęli się organizować, gdy wzięli sprawę walki o swe prawa we własne ręce i stali się widoczni w przestrzeni publicznej poprzez organizowane przez siebie akcje, demonstracje uliczne i okupacje. Ich autonomiczna mobilizacja odbywała się pod hasłami wolności przemieszczania się, zniesienia rasistowskich praw i walki z deportacjami.

Sieć No Border została stworzona w roku 1999, po szczycie Unii Europejskiej w Tampere w październiku tego roku, będącym kolejnym krokiem w kierunku „korporacji Europa”: podniesienia poziomu kontroli społecznej w celu dopasowania go do nowego poziomu wyzysku. Z protestów przeciwko szczytowi w Tampere narodziła się idea stworzenia wspólnej europejskiej sieci grup, występujących przeciwko zaostrzeniu reżimu granicznego. Pierwsze spotkanie w ramach sieci odbyło się w Amsterdamie w grudniu 1999 roku. Powołano wtedy do życia listę mailingową, pozwalającą na koordynowanie akcji w różnych krajach, wymianę informacji i dyskusje na tematy związane z migracją i granicami. W ramach sieci No Border biorące w niej udział grupy walczą przeciwko wszelkim formom wyzysku i podziałów, pracując wspólnie nad stworzeniem nowych form współpracy i oporu. Celem działania sieci jest też stworzenie płaszczyzny wymiany informacji i doświadczeń pomiędzy grupami, prowadzącymi działania polityczne przeciwko panującemu systemowi wyzysku, jak też współpraca z oddolnymi organizacjami, stworzonymi przez samych imigrantów.

Działania sieci No Border koncentrują się wokół pięciu kampanii:

1. Deportation alliance – kampania przeciwko liniom lotniczym, zarabiającym na deportacjach „nielegalnych” imigrantów we współpracy z władzami, jak Lufthansa, Air France, Sabena czy British Airways. W kilku krajach miały miejsce akcje bezpośrednie, wymierzone w loty deportacyjne, w jakich wzięli udział również pasażerowie samolotów, na pokładach których miały odbyć się deportacje. W ich wyniku kilka linii lotniczych odmówiło, przynajmniej na poziomie deklaracji, przyjmowania na pokłady samolotów przymusowo deportowanych imigrantów.

2. Obozy No Border – od roku 2000 odbyło się kilkadziesiąt tego rodzaju spotkań, tak wokół zewnętrznych granic Unii Europejskiej jak i w ośrodkach decyzyjnych samej Unii, a nawet na granicy USA z Meksykiem. W Polsce pierwszy obóz antygraniczny odbył się w roku 2000 w Ustrzykach Górnych przy granicy z Ukrainą, kolejne jego edycje miały miejsce w Krynkach i w Wiżajnach na północnym wschodzie kraju. W ostatnich latach obozy organizowane też były w Rumunii, Grecji, na Ukrainie, w Calais, a ostatnio w Brukseli pod koniec września 2010 roku. Celem obozów jest zarówno integracja aktywistów z różnych krajów Europy, wymiana doświadczeń i zdobywanie nowych umiejętności podczas towarzyszących obozom wykładów i warsztatów, jak również organizacja konkretnych działań przeciwko reżimowi granicznemu Unii w miejscach, gdzie jego działania są najbardziej widoczne.

3. Międzynarodowe dni akcji przeciwko reżimowi granicznemu, organizowane około 15. października, kiedy to akcje odbywają się równocześnie w wielu krajach Europy – pierwsze takie dni akcji, towarzyszące szczytowi Unii Europejskiej w Tampere dały początek sieci No Border.

4. Kampania przeciwko globalnemu zarządzaniu migracjami – systemowi międzynarodowych porozumień i umów, gwarantującemu, poprzez system kontroli i represji, dopasowanie przepływów siły roboczej między poszczególnymi krajami do potrzeb kapitalistycznego systemu produkcji.

5. Walka przeciwko deportacjom, więzieniom deportacyjnym i innym formom ograniczenia wolności imigrantów i uchodźców, jak zamknięte ośrodki azylanckie, przymus osiedlenia się w konkretnym miejscu czy obowiązek regularnego meldowania się policji.

W roku 2000 powstała internetowa witryna sieci No Border, www.noborder.org, publikująca informacje o działaniach skupionych w sieci grup i prowadzonych przez nią kampaniach, jak również zapowiedzi protestów i innych wydarzeń, związanych z migracjami na terenie Europy.

W swoim pierwotnym, pochodzącym z czasów spotkania w Amsterdamie, składzie europejska sieć No Border zawiesiła swoją działalność w roku 2004. Jej działalność i prowadzone przez nią kampanie kontynuowane są jednak w ramach współpracy i porozumień między oddolnymi, często nieformalnymi organizacjami i grupami działającymi na rzecz wolności przemieszczania się i praw imigrantów na terenie Europy. Wśród nich wymienić warto działającą w jedenastu ośrodkach brytyjską sieć No Borders, prowadzącą akcje przeciwko reżimowi migracyjnemu w tym kraju, jak również organizującą pomoc dla imigrantów we francuskim Calais oraz liczne grupy z Niemiec, Belgii i Francji.